تحول اساسی جامعه امامیه در عصر باقرین علیهما السلام محققان پوشیده نیست. از مهمترین تحولات، ظهور جامعه امامیه در قامت یک جامعه اعتقادی متمایز بود؛ جامعه ای که حدود و مرزهای مشخص اعتقادی با سایر شیعیان و دیگر مذاهب اسلامی پیدا کرد. شناخت مهمترین عامل تاثیرگذار در شکلگیری جامعه اعتقادی و زمان دقیق و چگونگی شکلگیری این جامعه متمایز با ابهاماتی همراه است.
این کتاب با تحلیل تاریخی و تمرکز بر نقش آفرینی امام باقر (ع) در شکلگیری جامعه اعتقادی امامیه کوشیده است نقش محوری و اساسی امام باقر (ع) در شکلگیری جامعه اعتقادی امامیه را نمایان سازد. کتاب حاضر نخست به وضعیت شیعیان در عصر حیات امام باقر (ع) پرداخته و با تاکید بر نقش محوری امام باقر (ع) و مهمترین دستاوردهای ایشان در عرصه اعتقادی، تحول یافتن امامیه به یک جامعه اعتقادی را نشان داده است.