به اعتقاد نویسنده عالمان دینی در هر شهر و منطقه ای روشی خاص در حفظ و نشر احادیث داشتند که متاثر از تفکر عالمان آن شهر، فضای حاکم بر آن شهر و ... بوده که از آن به مکتب حدیثی تعبیر میشود. در این کتاب نخستین مکتب حدیثی در میان امامیه مکتب مدینه دانسته شده است و پس از آن به ترتیب مکتب حدیثی کوفه، مکتب حدیثی بغداد، مکتب حدیثی قم، مکتب حدیثی حله، مکتب حدیثی جبل عامل، مکتب حدیثی اصفهان، مکتب حدیثی نجف در دوره اخیر، مکتب حدیثی مشهد، مکتب حدیثی قم در دوره اخیر و مکتب حدیثی بحرین

حدیث ، پس از قرآن ، برترین منبعى است که مى توان از طریق آن به مقاصد شریعت دست یازید. عالمان اسلامى از دیرباز به اهمیت این موضوع پى برده و <علم الحدیث > را به وجود آوردند. این رشته ، خود شاخه هاى متعددى دارد که یکى از آنها <فقه الحدیث > است ; یعنى علمى که به بررسىِ متن حدیث از نظر دلالت مى پردازد. کتاب حاضر، منبع مهمى است که ، اصول و قواعد فقه الحدیث را با قلمى روان شرح و توضیح مى دهد.

اثر حاضر (اسباب و و حدیث) درباره اصول و قواعدی بحث می ‌کند که در فهم حدیث دخالت دارد؛ از جمله این قواعد، سبب ورود حدیث می ‌باشد؛ یعنی واقعه ‌ای اتفاق افتاده که باعث شده تا رسول خدا(ص) حدیثی را بیان کنند که یکی از مصادیق این حدیث همان واقعه خواهد بود. چون این وقایع در بیانِ مراد حدیث دخالت دارد و باعث روشن شدن مفاد حدیث می ‌شود مورد توجه حدیث‌ شناسان است. این کتاب به قواعد دیگری درباره فهم حدیث و اسناد و غریب الحدیث نیز پرداخته است.