کتاب حاضر در زمینه نقش عناصر تاریخی در عقاید اهل بیت (ع) است. در این راستا ابتدا جهت تبیین اندیشه شیعه، چند نمونه از دیدگاه‌های موافقان تحول تاریخی اندیشه شیعه به اختصار بیان شده است. سپس، نقش عناصر تاریخی در تبیین عقاید اهل بیت (ع) در چهار محور سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مورد بحث و بررسی تطبیقی قرار گرفته است. در پایان سیر تبیین آموزه امامت با تطبیق بر نقش اثرگذار عناصر تاریخی در چهار مرحله عنوان شده است که عبارتند از مرحله پی‌ریزی اندیشه، شکل‌گیری و شکوفایی معارف، تثبیت و تصحیح اندیشه و تحقق عینی اندیشه.