نگارنده سخن را از بررسی وضعیت - اجتماعی فرهنگی زمان مأمون آغاز می کند. آن گاه آثار فرهنگی و اجتماعی مناظره را به ویژه در گسترش دین شناسی تطبیق بازمی‌کاود. گزارشی از مناظره مأمون در باب برتری امیرالمومنین علیه السلام در فصل ۴ آمده است. سپس مناظرات امام رضا علیه السلام با علمای ادیان که هدف اصلی کتاب است، به نقل از کتاب و عیون اخبار الرضا علیه السلام نوشته شیخ صدوق آمده است. گزارش و توضیح مناظرات حضرتش با سران زرتشتیان، یهودیان و مسیحیان زمان خود؛ همچنین با عمران صابی، سلیمان مروزی و ابن جهم در زمینه مسائل اعتقادی سه فصل پایانی کتاب را سامان می دهد.