محمد بن عیسی بن عبید در آیینه پنج گفتار | سیدعلیرضا حسینی شیرازی، محمد لطفی پور | نشر رود آبی
محمد بن عیسی بن عبید، از زمره راویان مورد اختلاف است. شخصیت این راوی، پس از پیدایش رویکرد اعتبارسنجی متاخران، که برخاسته از حوزه علمی فرهنگی حلّه در سال های پایانی قرن هفتم هجری و آغازین سال های هشتم هجری است، در گذر زمان به شدّت مورد اختلاف رجال شناسان و فقیهان قرار گرفته است.
وثاقت و بلندای مقام علمی، ره‌آورد برخی دیدگاه ها و ضعف و رویگردانی از احادیث وی، یا بخش قابل توجهی از احادیث وی، پیامد دیدگاهی دیگر است. نباید از یاد برد که ابهام در شخصیت وی نیز، دست‌آورد تلاش های راوی شناسانه گروه دیگری است.
یکی از بایسته های حدیث پژوهی و رجال پژوهی این دوران، بازشناخت نقش راوران در دریافت، پاسداشت و انتقال احادیث شیعه به نسل های پس از خود است. پدیده ای که بدون آگاهی همه جانبه از تاریخ خدیث شیعه، امکان پذیر نخواهد بود.
بررسی نظریات رجالی امام خمینی (ره) | ربانی بیرجندی | بوستان کتاب
علم رجال، یکی از ابزارهای لازم در بررسیِ احادیث و سپس استنباط احکام است. نحوه برخورد و استفاده از این دانش، گوناگون بوده است: برخی آن را نفی کرده اند، دسته ای به شدت بدان دلبستگی نشان داده و با ریزبینی و کنجکاویِ فراوان، بدان پرداخته اند و گروهی هم راه اعتدال را پیشه کرده اند.
امام خمینی در گروه سوم است. اثر حاضر، معرفیِ منهجِ رجالیِ این فقیه بزرگ و نیز سایر مجتهدانی است که راه میانه را برگزیده اند.
بررسی اعتبار احادیث مرسل | ربانی بیرجندی | بوستان کتاب
راه‌های احراز وثاقت راوی | سیدمحسن مرتضوی | بوستان کتاب
کتاب راه های احراز وثاقت راوی به بررسی راه‌های گفته شده برای احراز توثیق راویان، مانند قول رجالی، قاعده اصحاب اجماع، قاعده توثیق مشایخ ثلاثه، قاعده توثیق راویان کتاب‌های تفسیر قمی، کامل الزیارات و نواد الحکمه، قاعده معاریف و وکالت از امام، می‌پردازد. نویسنده هدف از نگارش کتاب را اثبات طرق و راه‌های خاص و عام برای وثاقت راویان جهت اعتبار بخشیدن به روایات فراوانی که در کتب حدیثی و تفسیری آمده است بیان می‌کند و نیز قواعد عامه رجالی که موجب سهولت در بررسی روایات و استنباط احکام شرعی و عمل کردن به دایره وسیعی از روایات می‌شود.
قرائن اعتبار نسخ وجاده‌ای | مجید جعفری ربانی | معارف اهل بیت
پژوهش قرائن اعتبار نسخ وجاده ای به عنوان بخشی از پژوهش کلان «اصالت میراث حدیثی شیعه در آینه نسخ» بر آن است تا قواعد و شیوه‌های کهن و نوین صحت سنجی انتصاب و اصالت سنجی نسخ کتب حدیثی را با شواهد عینی موجود در نسخ به جا مانده بررسی نماید و این خود نشان از آن باشد که نسخ وجاده‌ای در حال و گذشته منبعی غنی برای عبور از دالان تاریخ و رسیدن به حقایق و در عرصه حدیث دست یافتن به معارف اهل بیت علیهم السلام بوده و می‌باشد و به صرف جاده‌ای بودن دسترسی به نسخ کتب حدیثی قدحی بر اعتبار منبع نخواهد بود
احادیث سخیف ساختگی پیرامون شخصیت نبی (ص) | محمدهادی فرقانی | معارف اهل بیت
بی شک شناخت ابعاد مختلف شخصیت پیامبر اکرم صل الله علیه و آله، شئون و مقامات ایشان، بر پیروان سیره و سنت آن حضرت امری ضروری است؛ در این میان، موثق‌ترین راه شناخت آن حضرت، مراجعه به آیات و روایات صحیحه ای است که به این مهم پرداخته رسول خدا را به والاترین و برترین اوصاف، ستوداند
از طرفی میان آنچه که قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام از این موضوع به دست می‌دهد یا برخی باورها و دیدگاههای بزرگان و پیروان مذاهب مختلف اهل سنت تنافی و تضاد آشکاری مشاهده می‌شود. این مهم ریشه در توجه و اعتماد ایشان به اخباری دارد که به دلیل تقابل آنها با نصوص قرآن و روایات اهل بیت، تردیدی در ساختگی بودن آنها وجود ندارد.
بررسی و شناخت زمینه‌ها و علل جعل این اخبار و نیز پیامدهای حاصل از این جعل که در پیوند جدی با موضوع جانشینی پیامبر اکرم و حاکمان امت اسلامی پس از ایشان بوده است، در این کتاب «احادیث سخیف ساختگی» صورت تحقیق به خود گرفته است
ملاحظاتی درباره منطق سنجش حدیث | تاملاتی حول شیوه اعتبارسنجی رجالی در مواجهه با احادیث توحیدی و اخلاقی | حمیدرضا میررکنی
نحوه مواجهه با احادیث یکی از مسائلی است که علمای اسلام همواره بر سر آن مناقشات و مطارحاتی داشته اند. خصوصا درباره احادیث اخلاقی و سلوکی که بسیاری از آن ها فاقد اسناد صحیح اند، شیوه مواجهه و نحوه اعتبارسنجی همواره محل پرسش بوده است. کتاب منطق سنجش حدیث کوشیده است با تاکید بر مضمون احادیث اخلاقی و با استناد به تاریخ احادیث شیعه و نیز سیره علمای سلف در برخورد با احادیث، راهی به حلّ این مسئله بازکند. این پژوهش با مقدمه نسبتا مفصلی از استاد محمدتقی فیاض بخش درباره همین موضوع عرضه شده است.
"روش مواجهه ما با احادیث فقهی به جهت اشتمال این احادیث بر احکام ظاهری، نمی‌تواند عین روش ما در مواجهه با احادیث باطنی و توحیدی باشد؛ چراکه مورد دومی از مسیر دشوارتر و با محدودیت‌های بیشتری به دست ما رسیده‌است؛ از این رو، باید بر آن میراث خدشه‌ها و ضعف‌های شدیدتری نسبت به میراث فقهی وارد شده باشد. پرسش این بود که با وجود این محدودیت‌ها -که جزو واقعیات حتمی میراث حدیثی شیعه است- آیا شیوه برخورد رجالیون در اعتبارسنجی احادیث می‌تواند شیوه‌ای بسنده و کافی باشد؟ به نظر می‌رسد با عطف توجه به آن محدودیت‌ها، شیوه رجالی شیوه‌ای بسنده و کافی نیست و لازم است در مواجهه با احادیث به شیوه‌ای محکم‌تر اتّکا کنیم. به‌نظر می‌رسد این شیوه محکم‌تر هرچه باشد می‌باید در پرتو توجّه به "مضمون" حدیث صورت بندد
احادیث منفرد فقهی الزامی؛ رفتار شیخ صدوق و چگونگی تحلیل آن | سیدعلیرضا حسینی شیرازی | نشر رود آبی
در بستر اعتبار سنجی برآمده از مکتب متأخران، با دیدگاه هایی روبرو می‌شویم که با واقعیت های حاکم بر تاریخ اعتبارسنجی احادیث شیعه فاصله بسیاری دارند. به عنوان نمونه می توان به یکی از دیدگاههای موجود در بحث توثیقات عام، اشاره کرد. بن مایه این دیدگاه از این قرار است: هرگاه با حدیث منفرد فقهی الزامی روبرو شویم که راوی یا روایان ناشناخته یا ضعیف از نگاه دانشمندان رجالی، در سند آن واقع شده باشد، اما یکی از اصحاب و بزرگان؛ مانند مرحوم کلینی یا شیخ صدوق به محتوای آن حدیث فتوا داده باشند، تمام راویان چنین سندی، در نگاه شخص فتوا دهنده، ثقه و قابل اعتمادند. چنین پدیده‌ای، یکی از راه‌های شناخت راویان مورد اعتماد در میدان رفتار و سیره عملی اصحاب متقدم است. پژوهش حاضر، نشان خواهد داد که این برداشت، بر واقعیت‌های تاریخی استوار نیست.
نویسنده: سید علیرضا حسینی شیرازی
ناشر: رودآبی
سال چاپ: 1401
تعداد صفحات: 135
قطع: رقعی
اعتبار سنجی احادیث شیعه: زیرساخت ها، فرایندها، پیامدها | سیدعلیرضا حسینی شیرازی
صوت | نشست های علمی | روش ها و رویکردهای ارزیابی سندی در فریقین | 5 جلسه
🔹مدرسه تخصصی حدیث
💠فصل چهارم عرصه‌ها و روش‌های حدیث‌پژوهی مقارن با موضوع: روش ها و رویکردهای ارزیابی سندی در #فریقین برگزار می شود
🔷با حضور علمی:
♦️نقش مبانی کلامی در رویکردهای رجالی #اهل_سنت
🔹آیت الله #نجم_الدین طبسی،استاد خارج فقه و #کلام و علوم حدیث حوزه علمیه قم
♦️بازشناخت توصیفات رجالی #شیعه و پیش‌نیازهای تحلیل آن
🔹استاد سید علیرضا حسینی شیرازی ،استاد و پژوهشگر علوم حدیث حوزه علمیه قم
♦️حجیت حدیث حسن از نگاه فریقین
🔹حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا جدیدی نژاد، استاد و پژوهشگر علوم حدیث حوزه علمیه #قم
♦️مبانی اعتبارسنجی فهرستی با رویکرد مقارن
🔹حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد غفوری نژاد، عضو هیئت علمی #دانشگاه #ادیان و #مذاهب قم
♦️ارزیابی مبانی رجالی سلفیان
🔹حجت الاسلام و المسلمین محسن افضل آبادی،مدیر مرکز تخصصی مطالعات تطبیقی مذاهب #اسلامی مشهد
🔹دبیر علمی:حجت الاسلام والمسلمین محمد الهی خراسانی، پژوهشگر و مدرّس سطوح عالی #حوزه علمیه مشهد
✅ گواهی معتبر برای شرکت کنندگانی که ثبت نام کرده اند صادر خواهد شد
رجال کاربردی با تکیه بر سندشناسی | مهدی غلامعلی | دارالحدیث
شناسایی افرادی که گفتار و رفتار معصومان (ع) را گزارش کرده اند و شناخت چگونگی ارتباط آنان با یکدیگر، به عهده دانش رجال است.
کتاب حاضر با استفاده از فنون مختلف این دانش، به ویژه سندشناسی و علم طبقات، روش های کاربردی متنوعی را برای شناسایی این افراد و اعتبار سنجی سند شکل گرفته از آنان ارائه داده است.
تطبیق این روش ها بر اسناد پرتکرار کتاب شریف کافی، دیگر ویژگی این کتاب است که به دانشجویان کمک می کند تا بتوانند اسناد صدها حدیث را اعتبار سنجی کنند.
«سندشناسی» از مهم ترین راه های اعتبارسنجی روایات است. این کتاب بر آن است که شیوه بررسی اسناد را در قالب رجال کاربردی آموزش دهد. آموزنده پس از فراگیری و انجام تمرین های گسترده در راستای عناوین دروس، باید در پایان بتواند اجزای اسناد را بشناسد و بررسی آن را به نیکی انجام دهد.
